TRĂNG TRONG THƠ NGUYỄN THỊ KIM LIÊN

Bài bình thơ TRĂNG của NTKL

TRĂNG của Nguyễn Thị Kim Liên

(Qua bài thơ Trăng)

*** MCS***

Ở nhà một mình.Trăng rằm tráng lệ - có trăng mà không đọc thơ thì uổng quá!. Tôi lấy tập thơ Môi Ngọt ra xem. Tập thơ rất đẹp, đọc qua một lượt, tôi chợt bàng hoàng khi đọc đến bài Trăng – Tôi như bị cuốn hút vào một bài thơ rất lạ… - cả bài thơ vương vương chút buồn sương khói, dễ thương. Tôi đọc, rồi đọc và đọc lại nữa :

-“Trăng chưa tròn sáng như tình yêu tuổi ấy”

Chắc là tuổi yêu đầu rồi? Kim Liên đang đứng ở đâu đó một mình đêm nay? Ồ! Sao chị lại có sự so sánh kỳ lạ đến thế? Lạ lắm. Có lẻ chưa ai “nhập vào trăng” bằng cách viết … lạ như chị:

“Trăng chưa tròn sáng như tình yêu tuổi ấy ?

Không gian im ta lặng nhìn trăng

Khoảnh khắc này ai đâu đó có trông”

À ra thế. Chị đang khắc khoải … nhớ “ai” xa:

“Khoảnh khắc này ai đâu đó có trông”

Về hướng trăng…”

Hình như chị đang nhìn trăng một mình, xao xuyến- Kim Liên “đi” vào bài thơ như nói chứ không phải gieo vần, “gò” tứ làm thơ như thông thường. Tôi có cảm giác thi sĩ Kim Liên nói thơ chứ không phải làm thơ – “Điệu nói” chỉ có chị mới làm được. Bỗng, Kim Liên bị xúc động mạnh, quá mạnh đến dồn dập:

-“Rồi tròn trăng…”

(Cò lẻ chị đợi trăng hơi lâu )

-“Đắm mình giữa ngàn sao

Có phải trăng ngày nào

Soi tỏ nỗi niềm riêng?”

Bài thơ tiếp tục như một niềm suy tư dâng trào. Không phân khổ, đoạn, không “bó” nhưng vẫn ngắt câu kín vần, có nhạc rất dễ thương:

- “Trăng hôm nay vẫn lặng im

Như bạn hiền

Tri kỷ

Chung và riêng

Hiếm quý”

Không hiếm quý sao được khi mà chị đã:

“Tin tưởng và bình yên”

Nhìn trăng để mà thoát tục đối diện với “bạn hiền , tri kỷ” thì đúng là Kim Liên Hiền Triết rồi. Hai thứ đó giữa cuộc đời này KHÓ KIẾM lắm! Gặp lừa lọc, ba hoa, ồn ào và giả tạo thì nhiều.

Phải nói không nhập thần thì Kim Liên không thể NÓI CHUYỆN với trăng như thế !

-“Trăng ơi, làm gương soi tỏ mọi miền

Để người thấy người ở đó”

Tôi chợt nhớ Hàn Mặc Tử:

-“Ai mua trăng, tôi bán trăng cho

Chẳng bán tình duyên ước hẹn hò”

(Hàn Mặc Tử)

Hàn Mặc Tử làm thơ về trăng – Kim Liên thì khác - chị là nói thơ với trăng - Vầng trăng Kim Liên không thể mua được, cũng không bán được, mà chỉ để :

“Để người thấy người ở đó”

Chị muốn trăng làm một “trạm viễn thông” trăng đây chắc ?:

-“Để gửi lời qua gió“

Gửi hình qua trăng”

Quá lãng mạn mà cũng quá thực - bởi hai người cùng ở mặt đất cùng xa nhau (có khi chỉ gặp nhau trong … mộng thôi) thì làm sao mà thấy nhau ?- mặc dù có nhớ quay quắc cũng … đành chịu , chỉ còn cách đưa tâm hồn lên trăng và nhờ trăng giúp đỡ cho tình yêu của mình, có lẻ trăng đã thấu được nỗi lòng đó nên chị reo lên bất chợt:

-“Đêm tuyệt vời mênh mang”

Kim Liên chỉ gói đêm trăng bằng trong năm chữ

-“Đêm tuyệt vời mênh mang”

Cao thủ chẳng thua gì cổ thi Trung Quốc:

-”Nhân gian vô lượng nguyệt mang mang”

(Cổ Thi)

Đúng, có đường ngỏ gì đâu? – Nơi nào trên mặt đất thiên nhiên này mà trăng không tới được ? Đoàn Thị Điểm diễn trong Chinh Phụ Ngâm cũng thế:

-“Nẻo nhân gian trăng dõi dõi soi”

(Đặng Trần Côn – Đoàn Thị Điểm)

Chúng ta thử hái trăng bỏ vào túi thì mới thấy câu thơ năm chữ của Kim Liên SÁNG GIÁ như … Trăng.

Khác với Tản Đà nhìn trăng rồi buồn, rồi tuyệt vọng:

-“Đêm thu buồn lắm chị Hằng ơi.

Trần thế em nay chán nữa rồi”

(Tản Đà)

Chợt Kim Liên kéo tôi về thực hữu - nửa đêm rồi. trăng vẫn tròn, vẫn sáng, vẫn trong veo. Nhưng chắc chị đã đi về rồi - Về với đời thường, với tổ ấm, với lo toan đủ thứ. Đành bỏ lại nhớ nhung, hoài niệm, và vẻ đẹp muôn đời của chị Hằng:

-“Muôn nỗi chất chồng

Bề bộn quá!

Trăng ơi!

Kim Liên nuối tiếc. Tôi thấy như … chị còn yêu trăng lắm !

-”Tôi tìm một ánh trăng xưa”

(Chút xưa- NTKL)

Hay:

-“Ngoài kia trăng sáng lung linh

…Tại cái khe cửa trăng ùa vào tôi”

(Một mình-NTKL)

Tôi giật mình vì tiếng gọi “Trăng ơi”. Ngoài trời trăng vẫn y nguyên. Tôi đọc lại Trăng của của Kim Liên Lần nữa. Chị dẫn tôi đi sâu vào bài thơ, như đi vào một đêm trăng của nỗi lòng, của tâm sự riêng. Tuy chị dùng từ đơn giản, cú tứ rất thoải mái, theo thể thơ tự do mới, nhưng sâu sắc và rất thực như cuộc sống và cuộc đời.

Qu. Ng

MCS